Sinterklaas kreeg een straat in Nieuw-Sint-Truiden

Tussen de Sportlaan en de Sint-Lutgardisstraat in Nieuw-Sint-Truiden ligt de Sint-Nikolaasstraat, parallel met de Middenlaan. Het allereerste gedeelte van Nieuw-Sint-Truiden werd gebouwd met een duidelijk dambordpatroon, vandaar ook de vierkante blokken en de rechte wegen om het grondgebruik te optimaliseren. De Romeinen zijn de uitvinders daarvan.

Sint-Nicolaas heeft vele namen. Wij kennen hem vooral als Sinterklaas of Goedheiligman. Maar in de kerkelijke hagiografie vinden we hem terur onder verschillende namen. Nicolaas van Myra, bijgenaamd "de Wonderdoener",  stierf op 6 december 336 als bisschop van Myra, maar hij wordt ook wel Nicolaas van Bari (Italië), waar zijn gebeente naartoe werd gebracht toen de moslims in Turkije baas werden of Nicolaas van Patara, waar bok omstreeks 270 geboren werd, genoemd. Hij was in het begin van de 4e eeuw bisschop van Myra, de toenmalige hoofdplaats van een gebied in het vroegere Klein-Azië (Turkije), een toenmalige Romeinse provincie  Hij kwam uit een rijke familie van Griekse afkomst. Tijdens de christenvervolging onder keizer Diocletianus moet Nicolaas rond het jaar 310 gevangengenomen zijn en gefolterd.

Bestreed de eerste ketterij

In 325 heeft hij als bisschop deelgenomen hebben aan het allereerste concilie in de katholieke kerk, een vergadering van alle bisschoppen,, het concilie van Nicaea, toen de kerk voor het eerst geconfronteerd werd met de ketterij van Arius. Die verwierp de gedachte dat Jezus, de zoon van God, zelf ook God zou zijn. Hij beweerde dat Jezus het voornaamste schepsel was en ondergeschikt aan God de Vader. Nicolaas speelde een belangrijke rol in dit concilie.

Hoe komen wij aan Sinterklaas?

Het gaat over een arme man, die drie dochters had. In die dagen werd van de vader verwacht dat hij de toekomstige echtgenoot iets van waarde aanbood: een bruidsschat. Hoe hoger de bruidsschat, des te groter de kans dat een jonge vrouw een goede echtgenoot zou vinden. Zonder bruidsschat was het waarschijnlijk dat de vrouw nooit zou trouwen. Vanwege de armoede van de man waren zijn dochters gedoemd in de prostitutie te belanden. Echter, op drie verschillende gelegenheden verscheen een buidel met goud in het huis, een volwaardige bruidsschat. De arme man wist in eerste instantie niet waar het geld vandaan kwam, maar hij ging op onderzoek uit. Nadat voor de derde keer het geld in zijn raam werd gegooid, ging hij achter de weldoener aan. Pas toen ontdekte hij dat het Nicolaas was die het geld door het raam gooide. Van de geldbuidels, die door een open raam werden gegooid, wordt later gezegd dat ze in de schoenen terechtkwamen die voor de haard stonden te drogen. Soms zijn de geldbuidels weergegeven dan wel geïnterpreteerd als sinaasappels of mandarijnen. Dit verhaal verklaart ook het strooigoed en het zetten van de schoen. Drie zakjes met goud staan symbool voor Sint-Nicolaas. Ook de munten van chocolade gewikkeld in goudpapier, die vaak deel uitmaken van het strooigoed, gaan op dit verhaal terug.

De grote kindervriend

In Frankrijk ontstond dan het verhaal, waarin drie kleine kinderen tijdens hun spel verdwaald raken en worden verleid en gevangen door een slager. Sint-Nicolaas verschijnt, bidt tot God, brengt de kinderen tot leven en geeft ze terug aan hun ouders.

Ondertussen is er echter al veel veranderd. Sinterklaas is al lang niet meer zo katholiek als hij oorspronkelijk was. Zijn verhaal is waarschijnlijk helemaal niet meer gekend door de kinderen, voor wie hij de schoorstenen afschuimt. Zijn Zwarte Pieten mogen om woke-redenen niet meer zwart worden en heten nu roetpieten, en hij krijgt als kindervriend concurrentie uit alle mogelijke hoeken: uit de fabeltjeswereld (de kerstman) zelfs uit het dierenrijk (de Paashaas). Zonder al die andere gelegenheiden die onze westerse consumptiemaatschappij benut om de commercie in speelgoed aan te zwengelen. Maar zijn straat in Nieuw-Sint-Truiden nemen ze hem niet meer af: de Kerstmanstraat of Paashaaslaan zien we er niet zo vlug komen.