Welke Peeters zit er achter de Peetersstraat in Aalst?

 

In Aalst (bij Sint-Truiden uiteraard) hebben ze een Peetersstraat, zonder voornaam of initialen. En dan is de zoektocht naar welke Peeters erg moeilijk. In Sint-Truiden wonen er momenteel bijna 250 Peeters’en en het is meteen ook de meest voorkomende familienaam in Vlaanderen. Maar welke Peeters gaf zijn naam aan de Peetersstraat? Een zoektocht zonder zekere oplossingen.

 

Op 5 juli 2023 woonden er in België 30.716 mensen met de familienaam Peeters, met drie e’s dus, en dan laten we de naamgenoten met twee e’s nog buiten beschouwing. Peetersstraten zullen er dus ook wel voldoende zijn, en in Sint-Truiden/Aalst is er één: nauwelijks 100 meter lang en drie meter breed. Meer steeg dan straat. Maar wie was die Peeters naar wie de straat genoemd werd? Een historicus baseert zich op betrouwbare bronnen, maar als die er niet zijn, zoekt hij alternatieven. We deden een oproep via facebook, Aalst-bij-Sint-Truiden vroeger en nu, om informatie in te winnen.

Martine Coenegrachts vernam van haar mama dat Peeters de eerste burgemeester van Aalst zou geweest zijn, die achteraan in die straat woonde. Luc Adons beaamde dit. Freddy Peeters (geen Peeters uit de Peetersstraat)deed indertijd onderzoek naar de Aalsterse burgemeesters. In 1830 wordt Jean Peeters de eerste burgemeester van Aalst in het pas onafhankelijke België. Hij was toen nog maar 24 jaar, geboren in 1806 en zijn ouders waren Jozef Peeters en Ludovica Sacré uit Mielen. Hij zal vier ambtstermijnen vol maken tot in 1852 wanneer hij opgevolgd wordt door Henri Goffin.

 

Batteles winning

Jean Peeters woonde in de winning van Bartholomeus Peeters, in de volksmond Batteles genoemd, in de toenmalige Peeterssteeg. Een veeg teken? Blijkt wel, want de straat heette al Peeterssteeg voor Jean Peeters burgemeester was. Meer aannemelijk zou kunnen zijn dat de steeg vernoemd werd naar de familie Peeters die al vele decennia de winning uitbaatten. De Aalsterse bewindslui kwamen bijna steevast van Batteles winning of van de Rode Winning, aan de andere kant van het dorp, langs de beek, de twee grote boerderijen die Aalst indertijd rijk was.

 

Demarneffe

Dat de Peetersen dicht bij de macht sliepen, bewijst het feit dat in 1890 landbouwer Gregorius Peeters burgemeester wordt tot zijn dood in 1917.Marcel Bormans, die in 1885 burgemeester wordt, getrouwd is met Agnes Peeters. In 1921 wordt Oscar Bormans burgemeester tot in 1944, toen hij weigerde nog langer burgemeester te zijn na een betichting van woekerhandel. Bij de verkiezingen van 1946 werd hij echter herverkozen, maar hij overleed in 1949. Oscar Bormans was vrijgezel, maar zijn neef Abdon Demarneffe is dan weer een naam die klinkt als een klok in Sint-Truiden. Hij erfde de boerderij van zijn oom, was industrieel, provincieraadslid, senator en burgemeester van Sint-Truiden. Het was door zijn bemiddeling bij de Limburgse gouverneur dat zijn oom Falise burgemeester werd na de dood van zijn oom Oscar Bormans. Het blijft dus in de familie. De grafsteen van oom Bormans en neef Demarneffe staat nog op het kerkhof van Aalst, links van de kerk. Romain Romsée woonde vroeger op de Peetersstraat en hij heeft altijd gehoord dat de Peetersstraat een privéstraat was van de Marneffe. “De stad mocht er zelfs niet komen strooien”, herinnert Romain zich.

 

Oude hoeve

Er bestaat momenteel een techniek waarbij je via het internet een punt op een moderne landkaart kan overzetten op historische kaarten. We ondernamen een poging om dit met de Peetersstraat te doen, en wat blijkt: die straat bestond reeds on 1741, want we vinden zowel op de Villaretkaart van 1741 als op de kaart van de Oostenrijkse Nederlanden van Ferraris de straat en winning terug. Idem dito met de Atlas van de Buurtwegen uit 1840 (Chemin n° 40 heette die toen) en de kaart van Vandermaelen uit 1846 waar de huidige Peetersstraat telkens een private weg is naar een grote hoeve, een weg die ook doodloopt tegen de Melsterbeek. Meteen kleeft er ook een datum op de Peetersstraat en de Batteles winning, twee elementen die zeer nauw met mekaar verbonden zijn. 

 

Nieuwe eigenaar

Batteles winning gaat van eigenaar veranderen. De huidige eigenaar van het achttiende eews pand aan de Peetersstraat 5 heeft het te koop gesteld. “Ik nader mijn pensioen”, zegt Koen Wouters, een ingeweken Antwerpenaar die zich 100 procent Truienaar voelt, “Ik ben nu 64 en de verhuissector waarin ik werk is een fysiek harde business. We gaan het rustiger doen. We blijven wel in Sint-Truiden wonen maar zullen ook regelmatig te vinden zijn in warmere oorden zoals Zuid-Frankrijk.” Wouters renoveerde Batteles winning met heel veel zorg en respect voor de oorspronkelijkheid, een staaltje van positieve renovatie. En zeggen dat hij, toen hij de versleten hoeve kocht, van de stad de toestemming kreeg het pand af te breken. Nu staat het te pronken op immowebsites. Hij wil ook de winning weer “Batteles” noemen, zoals ze in gans Aalst bekend is. En dat brengt ons terug naar de Peetersstraat. Het zou best wel eens kunnen dat de naam komt van Bartholomeus Peeters: hij gaf zijn naam aan de hoeve, waarom ook niet aan de straat?

 

Weet iemand wie dit is?

En dan blijft er nog de vraag van Koen Wouters. Hij vond bij de renovatie van de winning aan de Peetersstraat een aantal oude foto’s terug, en hij zou het plezant vinden moest hij de namen van de geportretteerden kennen. Iedereen zoeken dus, ook in Sint-Truiden, want het zou wel eens met Demarneffe kunnen te maken hebben.

 

Wie interesse (en geld) heeft? Je vindt de Batteleswinning op ZIMMO

 

 

Aanvullingen, opmerkingen, positieve feedback en verbeteringen zijn HIER steeds welkom.

Grotere foto's? Klik erop.